کرانیوسینوستوزیس به زبان ساده

کرانیوسینوستوزیس به گروهی از اختلالات جمجمه و صورت اطلاق میگردد که در اثر بسته شدن زودرس محل تلاقی استخوانهای جمجه بوجود می آید. در دوره جنینی ، استخوان جمجمه خود از استخوانهای کوچکتری در ناحیه جلو و عقب و پهلوهای سر تشکیل شده است که  از هم جدا هستند. محل تلاقی و کنار هم قرار گرفتن این استخوانها اصطلاحا سوچور (درز) نامیده میشود .سوچورها در ابتدا استخوانی نیستند و قابل اتساغ هستند .بدین ترتیب، قطعات استخوان  جمجمه ، توانایی دور شدن از هم و تطابق با رشد سریع مغز را دارند. با تولد نوزاد و رشد کافی مغز، سوچورها  بتدریج استخوانی شده و استخوان جمجمه که وظیفه حمایت از مغز را به عهده دارد شکل نهایی خود را پیدا می کند. در اغلب موارد این درزها که بویژه در ناحیه فونتانل ها (ملاج) فاصله بیشتری از هم دارند تا سن 18 ماهگی بسته میشوند.

کرانیوسینوستوزیس هنگامی اتفاق می افتد که یک یا چند تا از این درزها  زودتر از زمان معمول بسته شوند. در این حالت رشد فزاینده مغز باعث میشود که جمجمه در سایر جهات که امکان رشد دارد بزرگ شود . اگر تمام این درزها زودتر از زمان مناسب بسته شوند ، فشار داخل جمجمه ومغز افزایش پیدا می کند . در صورت عدم درمان این امر میتواند منجر به ایجاد صدمات عصبی بر روی مغز و یا اعصاب مغزی از جمله عصب بینایی شود. از طرفی رشد صورت و جمجمه تا حد زیادی وابسته به یکدیگراست. اختلال در رشد جمجمه میتواند سبب اختلال در رشد صورت بویژه در نیمه فوقانی آن بشود.بنابر این درمان کرانیوسینوستوزیس دو جنبه دارد یکی جنبه زیبایی و دیگری جنبه درمانی برای جلوگیری و درمان افزایش فشار داخل جمجمه و تبعات ناشی از آن.

درمان کرانیوسینوستوزیس یک درمان گروهی است .غالبا  تیمی از پزشکان متخصص اطفال ، جراحان پلاستیک و ترمیمی و جراحان اعصاب درگیر درمان این بیماران هستند. گاهی اوقات جراحی کرانیوسینوستوزیس بوسیله همکاران جراحی اعصاب به تنهایی انجام میشود. اگر چه منکر این نیستم که در تیم جراحی این بیماری وجود جراح اعصاب بسیار ضروری است اما جراحی کرانیوسینوستوزیس فقط جنبه درمانی ندارد و جنبه زیبایی صورت کودک نیز بسیار مهم است . به همین دلیل توصیه من به والدینی که بدنبال جراحی فرزند شان هستند این است که برای درمان به مراکزی مراجعه کنند که دو تیم جراحی اعصاب و جراحی پلاستیک و ترمیمی با هم این عمل را انجام میدهند.این امر البته بیشتردر مواردی که عمل جراحی جنبه فوریتی برای رفع  فشار از مغز نداشته باشد صادق است.برای درمان این بیماران در حال حاضر مراکز جراحی پلاستیک و ترمیمی در تهران یکی از بهترین انتخاب ها هستند که از جمله میتوان به بیمارستان 15 خرداد تهران اشاره کرد که با همکاری بیمارستان کودکان مفید این اعمال جراحی را انجام میدهند.تا زمان نوشتن این متن که من اطلاع دارم در بیمارستان کودکان مفید تهران کلینیک کرانیوسینوستوز بصورت تیمی دائر است.